Ηχηρή παρέμβαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στο ζήτημα της κρίσης της ελληνικής Οικονομίας μέσω της ανακοίνωσης που εξέδωσε την Παρασκευή μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων των στελεχών του Ταμείου στην Αθήνα.
Στην εξασέλιδη ανακοίνωση του Ταμείου περιγράφονται με αρκετή ακρίβεια τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική Οικονομία και προτείνονται πολιτικές, οι οποίες ξεφεύγουν από τα πλαίσια του τρέχοντος προγράμματος διάσωσης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και κατευθύνονται σε ορίζοντα δεκαετιών.
Το Ταμείο στην ανακοίνωσή του προβάλλει τέσσερεις βασικούς άξονες που συνθέτουν το πλαίσιο των προβλημάτων της Οικονομίας:
– η ευάλωτη δομή των δημόσιων οικονομικών που προκύπτει από οικονομικά δυσβάστακτες συνταξιοδοτικές δαπάνες
– οι προβληματικοί ισολογισμοί των Τραπεζών και του ιδιωτικού τομέα
– τα διαρθρωτικά εμπόδια για τις επενδύσεις και την ανάπτυξη
– το δημόσιο χρέος που παραμένει μη βιώσιμο παρά τη μεγάλη ελάφρυνση του χρέους που έχει γίνει
‘Όχι άλλη δημοσιονομική προσαρμογή αλλά μείωση του συνταξιοδοτικού κόστους και ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής’
Το Ταμείο τονίζει στην ανακοίνωσή του ότι η δημοσιονομική κατάσταση είναι ιδιαίτερα ευάλωτη από τις «δυσβάσταχτα υψηλές συντάξεις που παρέχονται στους υπάρχοντες συνταξιούχους, γεγονός που αποκλείει τις απαραίτητες κοινωνικές δαπάνες για την προστασία των ευάλωτων ομάδων, συμπεριλαμβανομένων και των ανέργων», σε συνδυασμό με μεγάλη «αύξηση της φορολογίας σε περιορισμένες φορολογικές βάσεις, [η οποία] προσθέτει σημαντικούς κινδύνους στον προϋπολογισμό και αποθαρρύνει τις επενδύσεις και την απασχόληση». To Ταμείο αναφέρει επίσης ότι έχουν γίνει υπερβολικά μεγάλες περικοπές στη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών και προτείνει «να υπάρξει μια δημοσιονομικά ουδέτερη εξισορρόπηση πολιτικών μεσοπρόθεσμα, με χαμηλότερες συντάξεις και με μια πιο δίκαιη κατανομή του φορολογικού βάρους, ώστε ο δημόσιος τομέας να μπορέσει να παράσχει επαρκείς υπηρεσίες και κοινωνική βοήθεια σε ευάλωτες ομάδες, με την παράλληλη δημιουργία των συνθηκών για επενδύσεις και ανάπτυξη».
‘Πρέπει να σταματήσει η ανοχή στην φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή’
Ιδιαίτερη κριτικό είναι το Ταμείο στις πρακτικές των ρυθμίσεων οφειλών προς το Δημόσιο, οι οποίες σε συνδυασμό με τη «φοροδιαφυγή των πλουσίων και των αυτοαπασχολούμενων και την αναποτελεσματική και πολιτικοποιημένη φορολογική διοίκηση έχουν συνεισφέρει στο πρόβλημα» της δημοσιονομικής ανισορροπίας. Το Ταμείο τονίζει ότι οι φορολογικές αρχές πρέπει να αποφύγουν νέες ρυθμίσεις οφειλών και «αντ’ αυτού, πρέπει να δρομολογήσουν ειδικές και διατηρήσιμες αναδιαρθρωτικές λύσεις για βιώσιμους οφειλέτες σύμφωνα με τις δυνατότητές τους για την καταβολή πληρωμών, να επικεντρώσουν τους ελέγχους σε μεγάλους φορολογούμενους και σε φορολογούμενους υψηλού πλούτου, και να συνεχίσουν να ενισχύσουν τη χρήση εργαλείων επιβολής εναντίον εκείνων που μπορούν να πληρώσουν αλλά δεν το κάνουν».
‘Πρέπει να μειωθούν τα κόκκινα δάνεια για να υπάρξει ξανά ρευστότητα στην Οικονομία’
Το Ταμείο αναφέρει ότι αποτελεί επιτακτική ανάγκη η μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ‘ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες για την επανάληψη χορήγησης πίστωσης στην Οικονομία’. ‘Είναι λοιπόν ζωτικής σημασίας να δρομολογηθούν πολιτικές που στηρίζουν ένα γρήγορο καθάρισμα των τραπεζικών ισολογισμών, ώστε να επιτευχθεί μια επιτυχής ανάκαμψη’, αναφέρει η ανακοίνωση και προτείνεται ‘η παροχή κινήτρων για δανειζόμενους και πιστωτές’, η ενίσχυση των κινήτρων στις τράπεζες ώστε να θέσουν φιλόδοξους στόχους για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και την πώλησή τους σε distressed-debt hedge funds, καθώς θεωρείται ‘σημαντικής σημασίας’ η ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των Τραπεζών, ‘ακόμη και με κάποιο κόστος’.
‘Να υπάρξει προγραμματισμός για την άρση των capital controls και να κοπεί ο ομφάλιος λώρος Τραπεζών και πολιτικού συστήματος’
Το Ταμείο αναφέρει επίσης στην ανακοίνωσή του ότι είναι σημαντικό να υπάρξει ένας προγραμματισμός για την άρση των capital controls, καθώς η ύπαρξή τους θέτει ‘εμπόδια στη δημιουργία εμπιστοσύνης και στην επιστροφή της ρευστότητας που είναι τόσο αναγκαία για την οικονομία’.
Σημαντική επίσης θεωρείται η ενίσχυση της διακυβέρνησης των Τραπεζών, ώστε να σπάσει ο ομφάλιος λώρος μεταξύ Τραπεζών, πολιτικής εξουσίας και ισχυρών επιχειρηματικών συμφερόντων, ο οποίος έχει ‘μακρά παράδοση’ και ‘δημιουργεί μια αναποτελεσματική κατανομή πόρων σε πρόσωπα που είναι καλά διασυνδεδεμένα αλλά μη παραγωγικά’.
‘Μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας με γνώμονα τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές’
Στον τομέα των μεταρρυθμίσεων, η ανακοίνωση του Ταμείου περιορίζεται στο ζήτημα των εργασιακών σχέσεων και των κλειστών επαγγελμάτων και αναγνωρίζει ως ‘κατανοητή’ την αντίσταση στις μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, θεωρώντας ότι στο προηγούμενο διάστημα το βάρος της προσαρμογής έπεσε κυρίως στους μισθωτούς επειδή δεν εφαρμόστηκαν μεταρρυθμίσεις στην αγορά των προϊόντων. Το Ταμείο προτείνει το πλήρες άνοιγμα των υπόλοιπων κλειστών επαγγελμάτων και τη θέσπιση μέτρων ‘για την ευθυγράμμιση των πλαισίων της Ελλάδας για τις συλλογικές απολύσεις και την συλλογική δράση με διεθνείς βέλτιστες πρακτικές’.
‘Η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση του χρέους κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που εξετάζεται’
Το Ταμείο κλείνει την ανακοίνωσή του με μια εμφατική αναφορά στο μη ρεαλιστικό δημοσιονομικό στόχο του υπάρχοντος προγράμματος για πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3,5% του ΑΕΠ για τις επόμενες δεκαετίες και τονίζει ότι «για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα, θα απαιτηθεί περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, η οποία είναι κατά πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που εξετάζεται, και η οποία πρέπει να υπολογιστεί βάσει ρεαλιστικών παραδοχών σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να δημιουργήσει βιώσιμα πλεονάσματα και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη’.
Το πλήρες κείμενο της ανακοίνωσης του ΔΝΤ εδώ:
Ευρώπη και Ελλάδα 